Bảng chữ cái tiếng Nhật

Bảng chữ cái tiếng Nhật – Cánh cửa đầu tiên mở ra thế giới ngôn ngữ và văn hóa Nhật Bản

Khi bắt đầu hành trình học một ngôn ngữ mới, việc tiếp cận và làm quen với bảng chữ cái luôn là bước đi đầu tiên và quan trọng nhất. Với tiếng Nhật, điều này lại càng đặc biệt hơn khi ngôn ngữ này không chỉ có một, mà đến ba bảng chữ cái khác nhau, mỗi bảng chữ đều mang một vai trò riêng biệt và không thể thay thế trong hệ thống ngôn ngữ.

Tại Trung tâm GLOBAL, chúng tôi tin rằng việc hiểu rõ và học đúng ngay từ đầu bảng chữ cái tiếng Nhật sẽ giúp người học không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn tạo nền tảng vững chắc để tiếp cận tiếng Nhật một cách tự nhiên và hiệu quả.

Hãy cùng chúng tôi khám phá toàn bộ hệ thống bảng chữ cái tiếng Nhật qua bài viết dưới đây.

1. Tiếng Nhật có ba bảng chữ cái: Hiragana, Katakana và Kanji

Không giống như tiếng Việt hay tiếng Anh chỉ sử dụng bảng chữ cái Latin, tiếng Nhật là sự kết hợp của ba hệ thống chữ viết hoàn toàn khác biệt: Hiragana, Katakana và Kanji. Mỗi loại chữ đóng một vai trò cụ thể trong việc cấu tạo câu và truyền đạt ý nghĩa.

Hiragana – Bảng chữ cái cơ bản đầu tiên

Hiragana là bảng chữ cái đầu tiên mà người Nhật được học ngay từ những năm đầu tiểu học, và cũng là bảng chữ đầu tiên mà người nước ngoài nên học khi bắt đầu học tiếng Nhật. Bảng Hiragana gồm 46 chữ cái cơ bản, đại diện cho các âm tiết trong tiếng Nhật. Ngoài ra còn có các âm đục, âm ghép và âm ngắt, giúp mở rộng khả năng biểu đạt.

Ví dụ:

あ (a)
い (i)
う (u)
え (e)
お (o)

Hiragana thường được dùng để viết các từ thuần Nhật, các yếu tố ngữ pháp như trợ từ, đuôi động từ, tính từ, cũng như trong các văn bản dành cho trẻ nhỏ hoặc người nước ngoài.

Katakana – Cánh cửa mở ra từ mượn và hiện đại hóa

Giống như Hiragana về mặt âm tiết, nhưng Katakana có hình dạng góc cạnh, sắc nét hơn và thường được sử dụng để viết các từ mượn từ nước ngoài, tên riêng không phải tiếng Nhật, từ tượng thanh, tên công ty, tên khoa học...

Ví dụ:

パソコン (pasokon – máy tính cá nhân)
アイスクリーム (aisukurīmu – kem)
コーヒー (kōhī – cà phê)

Việc học Katakana giúp người học dễ dàng đọc hiểu các từ hiện đại xuất hiện trong cuộc sống hằng ngày tại Nhật Bản, nhất là trong biển hiệu, thực đơn, sản phẩm tiêu dùng.

Kanji – Nền tảng văn hóa và chiều sâu của tiếng Nhật

Kanji là hệ thống chữ Hán được Nhật Bản tiếp nhận từ Trung Quốc cách đây hơn một nghìn năm. Mỗi chữ Kanji đều mang một ý nghĩa cụ thể, đồng thời có thể có nhiều cách đọc khác nhau tùy vào vị trí trong câu hoặc khi ghép với các chữ khác.

Ví dụ:

学 (học)
生 (sinh)
学生 (học sinh)

Trong văn viết và văn nói tiếng Nhật, Kanji chiếm vai trò chủ đạo, giúp rút gọn câu chữ, tăng tính chính xác trong việc truyền đạt thông tin, đồng thời thể hiện chiều sâu ngữ nghĩa.

Theo thống kê, để có thể đọc hiểu văn bản phổ thông tại Nhật, người học cần nắm được khoảng 2.000 Kanji phổ biến, được gọi là "Jouyou Kanji". Đây cũng là mục tiêu mà học viên GLOBAL được hướng tới trong các khóa học trung và cao cấp.

2. Vì sao cần học cả ba bảng chữ cái?

Có nhiều người mới học thường thắc mắc rằng liệu chỉ học Hiragana có đủ không, hay có thể học Romaji (cách viết tiếng Nhật bằng chữ Latin) thay thế được không. Thực tế, việc sử dụng đúng và kết hợp cả ba bảng chữ cái là điều bắt buộc nếu bạn muốn thực sự sử dụng tiếng Nhật trong học tập, công việc hoặc giao tiếp.

Hiragana giúp bạn nắm vững ngữ pháp và cách chia động từ
Katakana giúp bạn đọc hiểu môi trường hiện đại, sản phẩm, thương hiệu
Kanji giúp bạn đọc báo, tài liệu chuyên ngành, bảng hiệu, và giao tiếp như người bản xứ

Không có bảng chữ nào thừa trong tiếng Nhật. Mỗi bảng chữ đều là một mảnh ghép cần thiết để cấu thành nên một hệ ngôn ngữ chặt chẽ và giàu tính biểu cảm.

3. Phương pháp học bảng chữ cái tiếng Nhật hiệu quả tại GLOBAL

Tại GLOBAL, chúng tôi không dạy học viên "học vẹt", mà xây dựng phương pháp học bảng chữ cái dựa trên trải nghiệm thực tế, ghi nhớ hình ảnh, và ứng dụng ngay trong giao tiếp hằng ngày.

Giai đoạn 1: Làm quen với Hiragana – luyện viết và đọc trong 5 ngày

Học từng hàng âm theo trình tự từ đơn giản đến phức tạp
Kết hợp âm thanh và hình ảnh để nhớ nhanh
Thực hành viết tay theo nét đúng, tránh học sai thói quen từ đầu

Giai đoạn 2: Học Katakana qua các từ mượn quen thuộc

Học qua tên thương hiệu, tên món ăn, sản phẩm công nghệ
Sử dụng thẻ flashcard, trò chơi ghép từ để tăng hứng thú
Luyện nghe phân biệt âm Katakana và Hiragana

Giai đoạn 3: Làm quen với Kanji qua ý nghĩa và hình ảnh

Học 5-10 chữ Kanji đầu tiên có trong từ vựng cơ bản (như 日, 月, 木, 人…)
Phân tích cấu trúc, bộ thủ, câu chuyện ẩn sau mỗi chữ
Lồng ghép Kanji vào đoạn văn ngắn, giúp học viên nhớ sâu và hiểu đúng

Từ tuần thứ 3 trở đi, học viên đã có thể đọc được các câu đơn giản bằng Hiragana và Katakana, đồng thời làm quen với việc nhận diện Kanji trong văn bản.

4. Lộ trình học bảng chữ cái dành cho người mới bắt đầu

Dưới đây là kế hoạch học tập gợi ý do đội ngũ giáo viên Nhật – Việt của GLOBAL biên soạn, giúp người học dễ dàng tự luyện tập tại nhà hoặc kết hợp cùng chương trình học tại trung tâm.

Ngày 1–3: Học và viết 20 chữ Hiragana đầu tiên, đọc kèm từ ví dụ
Ngày 4–7: Học tiếp 26 chữ Hiragana còn lại, ôn tập tổng thể
Tuần 2: Học toàn bộ Katakana thông qua từ mượn tiếng Anh, trò chơi tương tác
Tuần 3: Luyện viết song song cả hai bảng, làm quen các cặp âm gần giống dễ nhầm lẫn
Tuần 4: Học 10–20 Kanji đầu tiên, viết các mẫu câu giới thiệu bản thân

Sau 4 tuần, học viên có thể:

Đọc – viết thành thạo Hiragana và Katakana
Biết cách nhận diện và đọc Kanji phổ biến trong tên người, quốc gia, địa danh
Tự viết đoạn văn ngắn giới thiệu bản thân bằng tiếng Nhật đơn giản

5. Những khó khăn thường gặp và cách khắc phục

Gặp khó khi phân biệt chữ cái tương tự nhau

Nhiều chữ trong Hiragana và Katakana có hình dạng giống nhau hoặc khác biệt nhỏ, rất dễ nhầm lẫn. Học viên cần luyện viết tay thường xuyên để cảm nhận sự khác biệt qua từng nét.

Học nhưng nhanh quên

Học bảng chữ cái là quá trình ghi nhớ lặp đi lặp lại. Nếu chỉ học một lần mà không ôn tập, bạn sẽ nhanh chóng quên. Tại GLOBAL, chúng tôi áp dụng phương pháp "nhắc lại theo chu kỳ", giúp học viên ghi nhớ lâu dài hơn.